Choć podczas niemieckiej okupacji uprawianie sportu na polskich ziemiach było zabronione, sportowcy, a w szczególności piłkarze, starali się rozgrywać spotkania. Nierzadko narażając swoje życie, organizowali podziemne rozgrywki i mecze, które cieszyły się sporym zainteresowaniem rodaków. O polskiej piłce nożnej w czasach II wojny światowej pisze w książce „Podziemny futbol 1939-1944" Juliusz Kulesza.
Autor pozycji wydanej w ubiegłym roku przez Vizję Press&It urodził się w 1928 r. w Warszawie. W trakcie wojny pracował jako rysownik w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, był także żołnierzem Armii Krajowej i brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po 1945 r. udzielał się jako członek Związku Polskich Artystów Plastyków oraz pracował jako projektant grafiki wydawniczej. Juliusz Kulesza od wielu lat interesuje się również tematyką Powstania Warszawskiego, a efektem tych zainteresowań jest czternaście książek dotyczących tego właśnie wydarzenia. Pozycja „Podziemny futbol" jest kolejnym dziełem poświęconym problematyce wojennej.
Książkę rozpoczyna krótki wstęp, w którym autor pisze o okolicznościach jej powstania, tłumaczy, dlaczego w publikacji została podkreślona rola warszawskiej Polonii, a także składa podziękowania Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego, która sfinansowała wydanie dzieła. Następnie Kulesza w krótkich rozdziałach przedstawia, jak przebiegały rozgrywki futbolowe na ziemiach polskich w poszczególnych latach wojny. Po kilkudziesięciu stronach opisu, czytelnik natrafi na kilka zdjęć podziemnych drużyn i karykatury piłkarzy, bibliografię, listę zawodników Polonii Warszawa, którzy brali udział w Powstaniu Warszawskim, a także indeks nazwisk i klubów. Książkę „Podziemny futbol" zamyka krzyżówka, której rozwiązanie pozwoli sprawdzić odbiorcy, ile zapamiętał ze słów autora. Tak w skrócie prezentuje się zawartość krótkiej, ledwie 84-stronicowej pozycji.
Choć książka Juliusza Kuleszy nie jest obszernym dziełem, na pewno warto po nią sięgnąć. W polskiej literaturze niewiele jest pozycji traktujących o piłce nożnej podczas wojny. Autor w „Podziemnym futbolu" cytuje nieliczne publikacje na ten temat (przede wszystkim autorstwa Bogdana Tuszyńskiego, Roberta Gawkowskiego, Mieczysława Szymkowiaka i Stanisława Chemicza), a także wzbogaca je informacjami uzyskanymi od bezpośrednich świadków wydarzeń – piłkarzy i kibiców. Dzięki temu, dzieło Kuleszy stanowi niezwykle cenne opracowanie, które w skrócie przedstawia podziemne rozgrywki przeprowadzane w dwóch największych ośrodkach – Warszawie i Krakowie. Rywalizacja pomiędzy reprezentacjami tych dwóch miast, walka o piłkarskie mistrzostwo warszawskiego okręgu, opis wojennych losów piłkarzy – to wszystko znaleźć można w książce Juliusza Kuleszy.
Warto podkreślić, że „Podziemny futbol" to pozycja, która nie ogranicza się wyłącznie do 84 stron książki. Wiele towarzyszących jej materiałów dostępnych jest bowiem na portalu Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego. Pod adresem http://www.fundacja-ppp.pl (Repozytorium AK – Książki elektroniczne) znaleźć można fragmenty dzieła w wersji dźwiękowej, wersję elektroniczną znajdującej się w książce krzyżówki czy dodatkowe informacje dotyczące konspiracyjnych rozgrywek piłkarskich na innych terenach. Materiały znajdujące się na stronie stanowią ważne uzupełnienie publikacji i powinny, podobnie jak samo dzieło Kuleszy, być niezwykle ciekawe dla osób interesujących się historią sportu.